Projekt międzyuczelniany: Dialog Mediewistów: Toruń ↔ Kraków

    Dialog Mediewistów jest projektem międzyuczelnianym, którego ideą przewodnią jest nawiązywanie relacji ze średniowiecznikami z innych ośrodków naukowych. Pomysł zainicjowania Dialogu wyszedł od członków Koła, odczuwających potrzebę wskrzeszenia tradycji żakowskiej, jaką jest konfrontacja i współpraca ze studentami spoza własnego uniwersytetu, o podobnych zainteresowaniach. 

         Pierwszą część projektu postanowiliśmy zrealizować w semestrze letnim roku akademickiego 2008/2009. Do Dialogu zaprosiliśmy odległy Kraków, dokładnie Sekcję Mediewistyczną Koła Historyków Sztuki z Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz z opiekunem, dr hab. Markiem Walczakiem. Krakowiacy odpowiedzieli na naszą propozycję z entuzjazmem – Dialog został nawiązany, nasiliła się korespondencja mailowa, zawiązały się pierwsze znajomości. Wizyta Małopolan w dawnym Państwie Zakonu Krzyżackiego została zaplanowana na koniec maja (28 – 31.05.09).

         Krakowiacy dotarli do Torunia 28 maja, wieczorem. Właściwą część Projektu "Dialog Mediewistów: Toruń-Kraków" otworzył o poranku 29 maja, gościnny wykład dr. hab. Marka Walczaka na temat odkrytego kilka miesięcy temu, w Kościele Mariackim w Krakowie, gotyckiego nagrobka sufragana płockiego Piotra Lubarta. Po wykładzie był czas na pytania, z którego studenci chętnie skorzystali – Salę Tymona przeniknęła atmosfera dyskusji i refleksji nad problematyką ekspozycji obiektów w ich pierwotnym kontekście oraz kontrowersyjnym konserwatorskim dylematem: odkrywać jeden zabytek kosztem drugiego czy nie?

 

                                                                                                              Powitanie Mediewistów przez Mateusza                                     Podziękowania dla dra hab. Walczaka


        Według wcześniej opracowanego harmonogramu, po wykładzie dr. Walczaka wszyscy wybraliśmy się na przechadzkę po średniowiecznym Toruniu. Stanowiła ona pierwszą część poznawczej wyprawy po państwie zakonnym, a jej celem było wprowadzenie w klimat średniowiecznego miasta pruskiego. Naszymi przewodnikami byli opiekun Koła, dr Monika Jakubek-Raczkowska oraz jej mąż, dr Juliusz Raczkowski. W oprowadzaniu po obiektach i omawianiu poszczególnych ich zabytków aktywny udział brali także członkowie koła: Joanna Jakutowicz, Magdalena Jawor i Filip Badowski. Eksplorację Starego Miasta rozpoczęliśmy od Ratusza Staromiejskiego: po krótkim wprowadzeniu do historii Torunia oraz omówieniu jego układu urbanistycznego udaliśmy się do Muzeum Okręgowego. Po zapoznaniu się z ekspozycjami poświęconymi sztuce dawnej oraz szerszym omówieniu wybranych obiektów, nasza uwaga skoncentrowała się na toruńskiej architekturze sakralnej i jej wyposażeniu. Oprowadziliśmy naszych gości kolejno po kościołach: śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, pofranciszkańskim p.w. Najświętszej Marii Panny oraz św. Jakuba. W drodze ze świątyni pofranciszkańskiej na Nowy Rynek przystanęliśmy na moment przy ruinach kościoła i klasztoru dominikanów. Ostatnimi punktami napiętego harmonogramu były oczywiście ruiny zamku krzyżackiego oraz średniowieczne mury miejskie. Pomimo niedogonych warunków pogodowych i narastającego zmęczenia większość studentów z zapałem zrealizowała ten etap przechadzki. Wieczorem toruńsko-krakowskie grono mediewistyczne oddało się z wielką uciechą integracji w Czarnym Tulipanie.

 

                             
Grupowe zdjęcie Mediewistów                        Pani Opiekun, Pan Patron i Pani Prezes:)                            Pod Bramą Mostową


         Sobota dla wszystkich zaczęła się o bardzo wczesnej porze. O 6:30 wyjechaliśmy bowiem z Torunia na jednodniowy, intensywny objazd po regionie, pod hasłami "Zamki krzyżackie" oraz "Średniowieczna wieś w Prusach Krzyżackich". Rozpoczęliśmy od ruin zamku komturów krzyżackich w Radzyniu Chełmińskim, gdzie naszym przewodnikiem był Bogusz Wasik; następnie wyruszyliśmy do Kwidzyna. Kwidzyńskiej katedrze św. Jana Ewangelisty poświęciliśmy dużo czasu i uwagi: wpatrzeni w galerię biskupów pomezańskich wysłuchaliśmy w skupieniu dr. Raczkowskiego, który przedstawił nam historię świątyni, zapoznał ze specyficzną atmosferą panującą w diecezji za czasów istnienia Państwa Zakonu Krzyżackiego oraz nakreślił problemy związane z konserwacją obiektu - przede wszystkim ogromnego zespołu malowideł ściennych. Dłuższą chwilę spędziliśmy także w celi bł. Doroty z Mątowów. Dr Raczkowska wprowadziła nas w fascynujące zagadnienia duchowości XIV wieku – w kontekście przestrzeni, związanej z postacią, objętą miejscowym kultem, wysłuchaliśmy krótkiego wykładu na temat pobożności i religijności średniowiecznej na tych terenach. Z katedry udaliśmy się do zamku kapituły pomezańskiej, by na dziedzińcu i w gdanisku podziwiać skalę całego założenia.

 

                                
Radzyń Chełmiński: Referujący Bogusz                     Marcin Maślanka i jego entuzjazm:)                Kwidzyn: Prezesowe sprawujące władzę:)


         Po przystanku w Kwidzynie droga prowadziła już prosto do stolicy Państwa Zakonu Krzyżackiego. Malbork przywitaliśmy wszyscy z ogromnym entuzjazmem. W Zamku Wielkich Mistrzów czekał na nas pan Bernard Jesionowski, który poświęcił kilka godzin na to, by zapoznać nas ze specyfiką i złożonością tego, legendarnego przecież, miejsca. Dzięki niemu zajrzeliśmy do zakamarków na co dzień niedostępnych dla zwiedzających, poznaliśmy najnowsze wyniki badań architektonicznych, zapoznaliśmy się z różnymi problemami konserwatorskimi związanymi z zamkiem.

 

                                                
 Mediewiści i Pan Jesionowski                                    Kominek i Filipek                                         Zachwyt na twarzach:)


         Z Marienburga wyjechaliśmy późnym popołudniem. W drodze powrotnej zatrzymaliśmy się jeszcze w trzech niewielkich, wiejskich średniowiecznych kościółkach: św. Jerzego w Starej Kościelnicy, św. Michała Archanioła w Miłoradzu i śś. Piotra i Pawła w Mątowach. Dzięki uprzejmości miejscowych duchownych mogliśmy jeszcze raz, w małych, wręcz intymnych, wnętrzach sakralnych, poświęcić się refleksji nad miejscową – prowincjonalną, pobożnością czasów średniowiecznych.

 

                                                                                                  
                 Na żuławskiej prowincji:)                                                           A na koniec deszcz i parasolki...


        Do Torunia wróciliśmy późnym wieczorem. Pod koniec podróży, jeszcze w autokarze, kolejno zabrali głos prezesi. Dialog, z całą pewnością, został nawiązany na dłużej. Z wielką radością przyjęliśmy zaproszenie Aleksandry Brandys, szefowej krakowskiej sekcji mediewistycznej, do Krakowa. W planach są wspólne przedsięwzięcia i wyjazdy. Idea studenckiej konfrontacji międzyuczelnianej okazała się nie być utopijna. Wręcz przeciwnie – chęć współpracy i utrzymywania wzajemnych relacji jest bardzo silna. Oby tak dalej!

 

       Koło składa serdeczne podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do udanej realizacji projektu, w szczególności: proboszczowi bazyliki św. Janów, ks. prałatowi Markowi Rumińskiemu; dyrekcji Muzeum Okręgowego w Toruniu oraz Muzeum Zamkowego w Malborku, p. Bernardowi Jesionowskiemu - Kierownikowi Działu Konserwacji Zamku w MZM, a także proboszczom parafii w Starej Kościelnicy, Miłoradzu i Mątowach Wielkich.