Opactwo, katedra, pałac. Średniowieczna Nadrenia i Westfalia śladami wielkich fundacji

 

O PROJEKCIE

Projekt roczny Koła rozpoczęty w roku akademickim 2009/2010 koncentrował się na niemieckiej sztuce średniowiecznej. Z uwagi na wielość i różnorodność zjawisk artystycznych w Niemczech wieków średnich, Członkowie Koła postanowili skupić się na dwóch regionach artystycznych - Nadrenii i Westfalii. Punktem wyjścia dla rozważań na temat sztuki tych regionów była dla Członków Koła przede wszystkim działalność wielkich fundatorów w trzech ważnych ośrodkach - Kolonii, Essen i Akwizgranie. Poszerzając wiedzę zdobytą w ramach wykładów kursowych, Studenci koncentrują się na najważniejszych fundacjach cesarskich, biskupich i opackich, śledząc jednocześnie ich wpływ na sztukę regionu i całej średniowiecznej Europy. Badają także zjawiska religijne i społeczne kształtujące obraz sztuki regionu (np. kult relikwii w Kolonii, mistyka nadreńska).

 


 

REFERATY KOŁOWICZÓW 

Celem pogłębienia wiedzy na temat dziejów i sztuki Nadrenii i Westfalii, Członkowie, pod kierunkiem Opiekuna, przygotowywali referaty, które wygłaszali na kolejnych spotkaniach Koła. Poniżej zamieszczona została lista referatów wygłoszonych w roku akademickim 2009/2010. 

  1. Koloński krucyfiks mistyczny z kościoła NMP na Kapitolu-technologia wykonania i znaczenie dla rozwoju typu krucyfiksów mistycznych w świetle badań konserwatorskich – Alicja Grabowska; 2 marca 2010
  2. Historia diecezji kolońskiej – Marta Łosińska; 9 marca 2010
  3. Postać Karola Wielkiego - ujęcie monograficzne – Filip Badowski; 12 marca 2010
  4. Historia opactwa w Essen -  Joanna Jakutowicz; 23 marca 2010
  5. Rzeźba monumentalna i architektoniczna w Kolonii XIII-XIVw. – Romana Gała; 27 kwietnia 2010
  6. Warsztaty rzeźby snycerskiej w Kolonii od X do XV w. – Marta Langner; 27 kwietnia 2010
  7. Średniowieczne dzieje budowlane katedry w Akwizgranie - Katarzyna Zawadzka; 4 maja 2010
  8. Historia budowy katedry kolońskiej – Oliwia Juras ; 11 maja 2010
  9. Kult Trzech Króli i Jedenastu Tysięcy Dziewic w Kolonii – Eliza Kawecka; 25 maja 2010
  10. Średniowieczne złotnictwo Kolonii (od czasów ottońskich) – Sylwia Marlenga; 25 maja 2010
  11. Mury miejskie Kolonii - Bogusz Wasik; 1 czerwca 2010
  12. Tzw. "szkoła nadreńska" w architekturze romańskiej - Katarzyna Jagielska; 1 czerwca 2010
  13. Czternastowieczne malarstwo Kolonii oraz Stefan Lochner – Joanna Jakutowicz; 8 czerwca 2010

 

Objazd zabytkoznawczy 

Częścią projektu był objazd naukowy, w czasie którego Członkowie Koła odwiedzili Kolonię, Essen, Akwizgran oraz Bonn. Nasza nadreńsko-westfalska przygoda rozpoczęła się 26 września wyjazdem z Torunia. Po dłuuugiej, pasjonującej autokarowej podróży dotarliśmy do Kolonii i pospieszyliśmy zakwaterować się, by jak najwięcej zobaczyć naszego pierwszego dnia w świętym mieście. Niestety kolońska pogoda nie okazała się dla nas łaskawa. Poniedziałkowe popołudnie ubiegło więc pod znakiem parasola i romanizmu. Na trasie naszego spaceru znalazły się pierwsze romańskie kościoły - św. Seweryna i św. Pantaleona. Drugi dzień rozpoczęliśmy od zwiedzania symbolu miasta - kolońskiej katedry i katedralnego skarbca. Był czas na referaty, dyskusje i napawanie się urokiem świątyni i jej skarbów. Po katedrze przyszedł czas na kościół św. Andrzeja oraz Muzeum Miejskie. W drodze do naszego hostelu zatrzymaliśmy się jeszcze koło kolońskiego ratusza. Zdobiące ratusz rzeźby, przedstawiające ważne osobistości związane z Kolonią doskonale współgrały z tradycyjną melodią rozlegającą się z wieży ratusza. Poruszeni tym wzniosłym doświadczeniem udaliśmy się na nocleg. Nie poszliśmy rzecz jasna spać, ale kontynuowaliśmy naukowe odczyty i dyskusje:) Kolejny dzień naszego objazdu spędziliśmy w Bonn. Najpierw zwiedziliśmy katedrę, potem  przeszedł czas na Rheinisches Landesmuseum. Mimo ciekawej ekspozycji i bogactwa zbiorów, nasze muzealne żądze nie zostały zaspokojone. Udaliśmy się więc jeszcze do Ägyptisches Museum. Naszą wizytę w Bonn zwieńczył spacer nad Renem. czwarty, muzealno-kościołowy dzień naszej eskapady należał do najintensywniejszych. Zwiedziliśmy kolejno kościoły: St. Maria im Kapitol, St. Georg, St. Maria am Lyskirchen, Gr. St. Martin. Po południu udaliśmy się do Diözöse Museum, którego zwiedzanie pobudziło naszą wyobraźnię;) Na koniec zostawiliśmy sobie dwa wielkie muzea - Römisch-Germanisches Museum oraz Wallraf-Richartz Museum. Przepiękna pogoda ostatniego dnia zwiedzania Kolonii sprzyjała naszemu spacerowi śladami średniowiecznych kościołów. Rozpoczęliśmy od gotyckich kościołów Antonitów i Kartuzów. Następnym kościołem na naszej trasie był kościół St. Maria vom Frieden, - świątynia bynajmniej nieśredniowieczna, ale mieszcząca jeden z najważniejszych kolońskich krucyfiksów mistycznych. Potem przyszedł czas na kościoły romańskie - św. Kuniberta, św. Urszuli, św. Gereona oraz Apostołów. Piątkowe zwiedzanie zwieńczyła wizyta w Museum für Angewandte Kunst. Wprawdzie w sobotę nie zwiedzaliśmy już Kolonii, nie oznaczało to jednak końca objazdu. Wręcz przeciwnie - kontynuowaliśmy nasze podróże. W sobotni poranek udaliśmy się do Europejskiej Stolicy Kultury 2010 - Essen. Naszym głównym celem była katedra i jej niesamowity skarbiec mieszczący arcydzieła złotnictwa czasów ottońskich. W samej katedrze każdy z nas mógł do woli napatrzeć się na oczy Złotej Madonny, mogliśmy też podziwiać świecznik opatki Matyldy. Ochom i achom nie było końca, choć dało się też słyszeć pojękiwania rozczarowania i zawodu:) W centrum Essen odwiedziliśmy również Marktkirche, a następnie pospieszyliśmy do Essen-Werden, gdzie od kilku(prawie nastu) wieków czekały na nas kościoły św. Lucjusza i św. Ludgera. Niedzielę spędziliśmy u samego Karola Wielkiego! Zwiedziliśmy dawną kaplicę pałacową, nasyciliśmy oczy dziełami zgromadzonymi w skarbcu i napawaliśmy się atmosferą karolińskiego cesarstwa. Wykorzystując dogodne warunki pogodowe, udaliśmy się także na spacer wzdłuż średniowiecznych murów miasta. Nadszedł smutny dzień rozstania z Kolonią. Poranek wykorzystaliśmy na ostatnie zwiedzania, fotografowania i zakupy niemieckich słodyczy.


 

PODSUMOWANIE PROJEKTU  

 

 

W nowym roku akademickim Koło jak zwykle podsumowało projekt. Na cykl wykładów podsumowujących składały się trzy wystąpienia na temat historii kolonii, zabytków tego miasta, oraz historii i sztuki Akwizgranu i Essen:

 
 
W Bibliotece Wydziału Sztuk Pięknych udostępnione zostały materiały dydaktyczne oraz książki zakupione przez członków Koła w czasie objazdu. 
 
Pokłosiem projektu był również referat Alicji Grabowskiej, Sancta Colonia – między Niebiańską Jeruzalem a Rzymem Północywygłoszony na studenckiej konferencji Miasto – ośrodek kultury, zorganizowanej w Toruniu przez Koło Naukowe Historyków Sztuki UMK w dniach 18-19 listopada 2010 r.

 
Koło pragnie złożyć serdeczne podziękowania Rektorowi d/s Studenckich, prof. dr hab. Witoldowi Wojdyło, Dziekanowi Wydziału Sztuk Pięknych, prof. Piotrowi Klugowskiemu oraz Samorządowi Studenckiemu WSP za dofinansowanie projektu.