Projekt roczny na rok akademicki 2016/17, POD HONOROWYM PATRONATEM MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO, pana Piotra Całbeckiego,
to dziewiąty projekt studyjny Koła, a drugi - dotyczący kultury średniowiecznej Francji, ze szczególnym naciskiem na dojrzałe średniowiecze i panowanie Kapetyngów.
Projekt został dofinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, prorektora UMK Andrzeja Sokalę oraz Samorząd Studencki Wydziału Sztuk Pięknych. Serdecznie dziękujemy za wsparcie!
________________________________________________
Koło składa najserdeczniejsze podziękowania Osobom oraz Instytucjom,
które przyczyniły się do udanej realizacji objazdu po Francji:
Office de Tourisme de Soissons oraz merostwu Braine za umożliwienie wizyty w dawnym kościele premonstratensów
Panu Jeanowi Pons - radnemu Braine i asystentowi burmistrza,
za organizację zwiedzania miasta i wspaniały komentarz historyczny;
Office de Tourisme de Laon i Pani Karine Aubree za wielogodzinne oprowadzenie po katedrze i mieście
połączone z wnikliwym komentarzem historycznym
oraz Bibliotheque Municipale w Reims i Pani Kustosz Sabine Maffre,
za pokaz średniowiecznych skarbów rękopiśmiennych Reims.
____________________________________________
____________________________________
O PROJEKCIE
Etapy realizacji projektu 2016/17
1. Przygotowanie harmonogramu praci określenie priorytetów naukowych i poznawczych projektu (XI 2016);
2. Przygotowanie i wygłoszenie referatów studyjnych w zespołach studenckich, wykłady opiekuna Koła i zaproszonych Gości (XII 2016 - IV 2017);
3. Opracowanie harmonogramu objazdu i przygotowanie tematów indywidualnych do prezentacji w terenie (III 2017);
4. Objazd zagranicznySZAMPANIA (21-26 kwietnia 2017);
5. Wykłady podsumowujące projekt studyjny i objazd (V-VI 2017)
6. Przygotowanie materiałów popularyzatorskich do celów dydaktycznych (teczka z opracowaniami, publikacja zdjęć w Fototece);
7. Podsumowanie projektu na Wydziale Sztuk Pięknych - wykład i wystawa fotograficzna (XI 2017).
PRZYGOTOWANIA STUDYJNE
Przygotowania merytoryczne rozpoczęły się w listopadzie 2016 i objęły cykl referatów, poświęconych ogólnym zagadnieniom kultury i sztuki regionu, a także wykłady gościnne. Grupy zagadnień dotyczyły kolejno: badań nad kulturą średniowiecznej Francji (w tym: szkoła Annales i rola publikacji Marca Blocha); zjawisk kulturowych w czasach katedr (renesans XII wieku, kultura truwerów); historii regionu Szampania i organizacji kościelnej w średniowieczu; ideologii monarchicznej, ideowej funkcji katedr oraz koronacji w Reims (z uwzględnieniem legendy Chlodwiga oraz sensu i przebiegi sakry w Reims); historii miasta Reims w średniowieczu oraz szczegółowo: historii budowlanej i programów obrazowych katedr w Reims, Laon i Soissons.
WYKŁADY ZAPROSZONYCH GOŚCI
- prof. Jacek SOSZYŃSKI, Instytut Historii Nauki PAN w Warszawie
Renesans XII wieku (6 III 2017) >> - dr hab. Jerzy PYSIAK, Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego
Katedry w monarchii zachodnich Franków i w kapetyńskiej Francji (27 III 2017) >>
WYKŁADY OPIEKUNA dr hab. Moniki Jakubek-Raczkowskiej
1. Szkoła Annales (29 XI 2016)
2. Ideologia monarchiczna w średniowieczu (30 I) >>
3. Sakra koronacyjna w Reims na podstawie Ordo coronandi Ludwika IX i Livre du Sacre Karola V (27 II)
REFERATY KOŁOWICZÓW I SEKCJI DOKTORANCKIEJ
- Szampania w średniowieczu i epoce nowożytnej, Mateusz Hübner (9 I 2017) >>
- Kultura północnej Francji w średniowieczu - truwerzy, Łukasz Makowski (9 I 2017) >>
- Średniowieczna organizacja kościelna na ziemiach północnej Francji, mgr Tomasz Kowalski (16 I)
- Legenda Chlodwiga i jej znaczenie dla Reims, rola opactwa Saint-Remi, Weronika Wojciuk, Erik Rawdanowicz (23 I) >>
- Królowie cudotwórcy - komentarz do tez Marca Blocha, Patrycja Dądela, Milena Hübner (23 I) >>
- Reims - historia i geografia sakralna w średniowieczu Paulina Ruducha, Agata Nowak, Anna Walisko (27 II)
- Katedra w Reims - historia budowla i konserwatorska, Joanna Daroszewska, Weronika Pacholik (13 III)
- Program obrazowy katedry w Reims w kontekście sakry koronacyjnej, Wiktor Binnebesel, Grzegorz Grąbczewski (13 III)
- Tzw. Rewers fasady katedry w Reims: Ludwik Święty i Reims, Katarzyna Sinoracka, Dominik Lamparski (20 III) >>
- Rzeźba architektoniczna katedry w Reims - zagadnienie stylu i oddziaływania, problematyka konserwatorska, mgr Alicja Grabowska-Lysenko (20 III) >>
- Skryptorium Hautvillers. Iluminatorstwo Szampanii do XV wieku, mgr Mateusz Marszałkowski (3 IV) >>
- Laon: katedra (z uwzględnieniem roli szkoły katedralnej); obwarowania, geografia sakralna, Kamil Krzyżanowski, Aleksandra Pojawis, Weronika Ptrzygocka (3 IV) >>
- Historia budowlana katedr w Laon i Soissons, Olga Słoma, Natalia Pytlik (10 IV)
____________________________________
Objazd naukowy, 21-26 kwietnia 2017
- 21 IV, piątek - wyjazd z Polski
- 22 IV, sobota - REIMS: topografia miasta, zajęcia w katedrze: problematyka architektoniczna oraz wpis na listę WHL UNESCO, opactwo St-Remi
- 23 IV, niedziela - REIMS: Musee Palais du Tau; katedra: wieże i więźba dachowa, rzeźba portali, witraże; Musee St-Remi; kościół St-Jaques: architektura
- 24 IV, poniedziałek - SOISSONS: katedra; opactwa St. Leger i St-Jean-de-Vignes; BRAINE: dawny kościół premonstratensów, Chateau de la Folie, topografia i historia miasteczka
- 25 IV, wtorek - LAON: kaplica templariuszy; katedra (analiza architektury, wejście na empory i wieże); średniowieczna miasta z umocnieniami; opactwo St-Martin
- 26 IV - REIMS: Bibliotheque Municipale / powrót do Polski
___________________________________
Podsumowanie i rezultaty
- ZASOBY FOTOTEKI Reims>> Laon>> Soissons>> Braine>>
- POPULARYZACJA PROJEKTU i prezentacja rezultatów FOTOGRAFICZNYCH wystawa fotografii>>
- MATERIAŁY DYDAKTYCZNE Teczka z opracowaniami projektowymi i mateirłami dostępna w Bibliotece Wydziału Sztuk Pięknych.
Materiały studyjne
_____
LINKI
REIMS
katedra - architektura
katedra - problematyka konserwatorska 1>> 2>>
katedra - wpis na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
inwentarz ikonografii katedry >>
muzea
biblioteka w Reims 1>>
KORONACJE 1>> 2>>
Livre du sacre Karola V (Cotton MS Tiberius B VIII) >>
ILUMINATORSTWO SZAMPANII w ŚREDNIOWIECZU
Zdigitalizowany "Psałterz Utrechcki" (i jego kopie)
Europeana Regia - manuskrypty z Reims, Amiens i Valenciennes
Kodeksy Reims na portalu Enluminures
Digitalizaty z Bibliotheque Municipale w Reims
LAON
katedra: proj. Ph. Gaveta >>
katedra: Patrimoin/Picardie >>
katedra: Structurae >>
inne >>
projekt wirtualnego zwiedzania miasta >>
materiały biura OdT Pays de Laon >>
Musee d'Art et d'Archeologie >>
SOISSONS materiały OdT Soissons >>
Album Villarda de Honnecourt - proj. Gallica >>
_____
BIBLIOGRAFIA WYKORZYSTANA PODCZAS REALIZACJI PROJEKTU
Opr. ogólne
- Kimpel D. Suckale R., Die gotische Architektur in Frankreich: 1130-1270, München 1985
- Jarzewicz Jarosław, Rysunek architelktów średniowiecza (Villard de Honnecourt i inni), w: Disegno - rysunek u źródeł sztuki nowożytnej, red. T. Żuchowski, S. Dudzik, Toruń 2001, s. 65nn
Reims - KATEDRA
- Clark William, Reading Reims I. The sculptures on the butresses, "Gesta", 39 (2000), z.2, 135-145.
- Demouy Patrick, Reims: die Kathedrale, Regensburg 2001.
- Hinkle Wiliam M., The portal of the saints of Reims cathedral. A study of medieval iconography, New York 1965.
- Frisch Teresa G., The twelve gothic statues of the cathedral at Reims: their stylistic and chronological relation to the sculpture of the north transept of the west façade, “The Art Bulletin” 42 (1960), s. 1-24.
- Frodl-Kraft Eva, Zu den Kirchenschaubildern in der Hochfenstern der Kathedrale in Reims. Abbildung und Abstraktion, "Wiener Jahrbuch fur Kunstgeschichte" 25 (1972), s. 53-86.
- Hamann-MacLean Richard, Die Reimser Denkmale des französischen Königtums im 12. Jahrhundert Saint-Rémi als Grabkirche im frühen und hohen Mittelalter, [w:] Beiträge zur Bildung der französischen Nation im Früh- und Hochmittelalter, Hg. Helmut Beumann, Sigmaringen 1983, s. 93-256.
- Hamann-MacLean Richard, Le revers de la façade de la cathédrale de Reims, [w:] Mélanges d'histoire rémoise (Travaux de l'Académie Nationale de Reims / 158), Paris 1979, s. 78-83.
- Hamann-McLean Richard, Die Kathedrale von Reims. Bildwelt und Stilbildung, „Marburger Jahrbuch für Kunstwissenschaft“ 20 (1981), s. 21-54.
- Hamann-MacLean Richard, Zur Baugeschichte der Kathedrale von Reims, [w:] Festschrift Ernst Gall, Hg. Margarethe Kühn, Louis Grodecki, München 1965, s. 195-234.
- Lillich Meredith Parsons, The Gothic stained glass of Reims Cathedral, Regensburg 2001.
- Panofsky Erwin, Über die Reihenfolge der vier Meister von Reims, „Jahrbuch für Kunstwissenschaft“ 1927, s. 55-82.
- Sauerländer Wilibald, Les statues royales du transept de Reims, “Revue de l’Art” 27 (1975), s. 9-30.
- Sauerländer Wilibald, Reims und Bamberg. Zur Art und Umfang der Übernahmen, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“ 39/2-3 (1976), s. 167-192.
- Sauerländer Wilibald, Antiqui und Moderni in der Skulptur der Kathedrale zu Reims, [w:] Studien zur mittelalaterlichen und Frühneuzeitlichen Kunstgeschichte und Geschichte, Hg. Hans-Joachim Krause, Andreas Ranft, Stuttgart-Leipzig 2009, s. 7-35.
- Sauerländer Wilibald, Reims - die Königin der Kathedralen: Himmelsstadt und Erinnerungsort, Berlin-München 2013.
- Schmidt Gerhard, Bemerkungen zur Königsgallerie der Kathedrale von Reims, "Wiener Jahrbuch für Kuntgeschichte, 25 (1972), s. 96-106.
- Schmegler Dagmar, Die Masken von Reims. Zur Genese negativer Ausdruckformen zwischen Tradition und Innovation, Frankfurt/M 2011.
- Schöller Wolfgang, Beobachtungen an Baldachinen. Ein Beitrag Zur gotischen Skulptur in Frankreich, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“ 61/2 (1998), s. 190-205.
- Schüssler Ilse, Die Reimser Visitatio-Maria als erste Trumeau Madonna, „Marburger Jahrbuch für Kunstwissenschaft“ 18 (1969), s. 119-142.
Reims - ST-REMI
- Cavines Madeline H., Notes on the original design of the choir and chevet of Saint-Remi at Reims, [w:] Pierre, lumière, couleur. Études d'histoire de l'art du Moyen Âge en l'honneur d'Anne Prache, ed. Fabienne Joubert, Dany Sandron, [Culture et civilisations médévales 20], Paris1999, s. 67-87.
- Collin Hubert, Les églises rurales du diocèse de Reims à l'époque romane. Caractéristiques générales, [w:] Mélanges d'histoire rémoise (Travaux de l'Académie Nationale de Reims / 158), s. 45-63.
- Simon Jacques, La restauration des verrières de la basilique Saint-Remi de Reims, [w:] Mélanges d'histoire rémoise (Travaux de l'Académie Nationale de Reims / 158), Paris 1979, s. 64-77.
Reims - MANUSKRYPTY
- Hourlier Jacques, Manuscrits à peintures rémois, [w:] Mélanges d'histoire rémoise (Travaux de l'Académie Nationale de Reims / 158), Paris 1979, s. 13-19.
Reims - KORONACJE
- Coronations. Medieval and early modern monarchic ritual, ed. J. M. Bak, Los Angeles 1990. >>
- Le Goff Jaques, Le sacre royal à l’époque deSaint-Louis d’après le manuscrit latin 1246 de la BNF, Paris 2001.
- Kantorowicz E., The King's two bodies. A study in medieval political theology >>
- O'Meara Carra Ferguson, Monarchy and consent: the coronation book of Charles V of France: British Library MS, Cotton Tiberius B. VIII, London 2001.
Laon - KATEDRA
- Saint-Denis Alain, Plouvier Martine, Souchon Cecile, Laon. La cathedrale, Paris 2002.
- Sandron Dany, La cathédrale et l'architecte: à propos de la façade occidentale de Laon, [w:] Pierre, lumière, couleur. Études d'histoire de l'art du Moyen Âge en l'honneur d'Anne Prache, ed. Fabienne Joubert, Dany Sandron, [Culture et civilisations médévales 20], Paris 1999, s. 133-150.
Soissons
- Barnes Carl F., The twelve-century transept of Soissons: the missing source for Chartres? , "Journal of the Society of Architectural Historians" 28 (1969), s. 9-25.
- Klein Bruno, Chartres und Soissons. Überlegungen zur gotischen Architektur um 1200, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“ 49/4 (1986), s. 437-466.
- Schlink Wilhelm, A room wit a vew: the cellar and his office at the Augustinian Abbey of Saint-Jean-de-Vigne, Soissons, [w:] Pierre, lumière, couleur. Études d'histoire de l'art du Moyen Âge en l'honneur d'Anne Prache, ed. Fabienne Joubert, Dany Sandron, [Culture et civilisations médévales 20], Paris 1999,, s. 199-221.