29(15): Ioannes Teutonicus de Freiburg, Summa confessorum ex Raimundi de Pennaforti opera extracta

Autorka noty: Monika Żyłka


FRANCJA (Paryż), 1. ćw. XIV w.

Biblioteka Diecezjalna w Pelplinie, 29(15)
MSPL 2928

Na k. 1r nowożyty wpis "Liber B. Mariae in Polplin"

 


Historia: kodeks prawdopodobnie znalazł się w librarii cystersów pelplińskich w późnym średniowieczu. 

Podłoże pisarskie: pergamin, k. 338, wymiary karty: ok. 33 × 23 cm

Zawartość: łac., k. 1r–287r: Summa Confessorum, k. 287v–289v: Capitula librorum, k. 289v–300r: Statula confessorum ex sexto libro Decretalium, k. 300r–337v: Tabula super summam Confessorum secundum ordinem alphabeti confecta.

Blok: 29 składek (seksterniony) zszyto na siedem zwięzów grubą nicią na okrętkę. Zachowany dolny plątnik.

Schemat pisarski: nowa, ciągła foliacja piórkiem; zachowane liniowanie schematu pisarskiego piórkiem.

Pismo: tekstura gotycka jednej  ręki; liczne dopiski na marginesach.


Dekoracja

Kodeks zdobiony dużymi inicjałami gwaszowymi, inicjałami filigranowymi, inicjałkami kaligraficznymi i główkami kaligraficznymi. Jeden duży inicjał figuralny ukazujący scenę nauczania dominikanów na karcie 1r oraz 5 złoconych inicjałów ornamentalnych gwaszowych ( k. 1r; 2r; 61r; 127v; 254v). Na k. 1r drôlerie ze sceną pościgu zająca przez psa. Liczne inicjały filigranowe naprzemiennie błękitne lub czerwone z filigranem w kontrastowej barwie (wys. 2 wersów) oraz o dwubarwnej literze i filigranie (wys. 3 lub 4 wersów). Liczne inicjałki kaligraficzne oraz główki kaligraficzne wykonane inkaustem z podkolorowaniem kolorem żółtym i czerwonym.

  K. 1r, fot. M. Żyłka 

 Inicjał incipitowy, fot. J. Raczkowski 

 Inicjał incipitowy, fot. J. Raczkowski 

 Inicjał incipitowy w IR, fot. J. Raczkowski 

K. 2v, fot. M. Żyłka

 K. 127v, fot. M. Żyłka

 Dekoracyjna maska kaligraficzna, k. 183v, fot. M. Żyłka

 Dekoracyjna maska kaligraficzna, k. 183v, fot. M. Żyłka

 


Oprawa

z desek bukowych obleczonych w barwioną na brunatno skórę, zdobioną ślepymi tłoczeniami (motyw palmety, palmety w rombie i gałązki) i metalowymi aplikacjami (guzy na plakietkach w formie krzyża, relikty zapięć).

Oprawa - okładzina przednia, fot. M. Żyłka 

 

 

 


Bibliografia:

BŁASZCZYK, Iwona, Iluminacje średniowiecznych rękopisów ze zbiorów pomorskich, “Gdańskie Studia Muzealne”, 3:1981, s. 107-125.

BŁASZCZYK, Iwona, Les apports français dans les collections de Gdansk et de Pelplin, in: KARŁOWSKA-KAMZOWA, Alicja (ed.), Les relations artistiques entre la Pologne, la France, la Flandre et la Basse Rhénanie du XIIIe au XVe siècle, Poznań, 1981, s. 61–65.

KARŁOWSKA-KAMZOWA, Alicja, Znaczenie iluminatorstwa cysterskiego dla rozwoju gotyckiej dekoracji rękopisów na ziemiach polskich (Śląsk, Pomorze, Wielkopolska), in: STRZELCZYK, Jerzy (ed.), Historia i kultura cystersów w dawnej Polsce i ich europejskie związki. Poznań, 1987, s. 367–385.

KARŁOWSKA-KAMZOWA, Alicja, Malarstwo miniaturowe, in: DOMASŁOWSKI Jerzy [et al.], Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim, “Prace Komisji Historii Sztuki”, 17, Warszawa-Poznań, 1990, s. 178–218.

MARSZAŁKOWSKI, Mateusz F., Badania nad dekoracjami filigranowymi średniowiecznych rękopisów ze zbiorów Biblioteki Diecezjalnej w Pelplinie- wprowadzenie do problematyki i założeń, in: Trzeci ogólnopolski kongres studentów i doktorantów historii sztuki (Łódź, 8–11 X 2015), Łódź 2016, s. 87–94.

MARSZAŁKOWSKI, Mateusz F., Średniowieczne kodeksy iluminowane z cysterskiego skryptorium w Pelplinie. Problematyka zabytkoznawcza, Tom 1, Toruń 2020.

NIERZWICKA, Magdalena, Iluminacje rękopisów dawnego opactwa cystersów pelplińskich. Średniowieczne kodeksy ze zbiorów Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, w: DEKAŃSKI, Dariusz [et al.] (eds.), Pelplin: 725 rocznica powstania opactwa cysterskiego. Kulturotwórcza rola cystersów na Kociewiu. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej w Pelplinie w dniach 21-23 września 2001 r., Pelplin-Tczew, 2002, s. 169–197.

SEŃKO, Władysław (ed.), Rękopisy Biblioteki Seminarium Duchownego w Pelplinie, Biblioteka Narodowa: Katalog mikrofilmów, 14. Warszawa, 1969, s. 14.