Fototeka

Przedzamcze południowe zamku biskupiego w Lidzbarku Warmińskim było jednym z dwóch (drugie – niezachowane przedzamcze północne pełniło funkcje stricte gospodarcze). Przedzamcze południowe, założone na planie regularnego czworoboku, powstawało w 7 fazach:

Faza I:  przed 1371 – budowa wieży południowej oraz przejazdu bramnego na wschód od niej, budowa wschodniej części południowego muru kurtynowego

Faza II: ok. 1375-1400 – wykonanie murów obwodowych przedzamcza od strony północnej, zachodniej i wschodniej. Budowa muru zachodniego, wykonanie zachodniego odcinka muru południowego, który dowiązano do wieży, budowa reprezentacyjnego skrzydła zachodniego (siedziba wójta krajowego) oraz gospodarczego skrzydła wschodniego.

Faza III: XV w. – budowa baszty południowo-wschodniej i drugiego pierścienia muru południowego, budowa budynku bramnego w międzymurzu południowym

Faza IV: XVI w. – przebudowa przedzamcza: zabudowa zachodniego fragmentu skrzydła południowego, wykucie wjazdu na przedzamcze od zachodu poprzedzonego przedbramiem z dwiema basztami oraz  szyją wjazdową zamkniętą półokrągłą basztą.

Faza V: XVII w. – zabudowa południowej części przedzamcza: wykonanie budynku odwachu w zachodniej części południowego międzymurza, likwidacja obronnego charakteru skrzydła zachodniego, nadbudowa skrzydła wschodniego.

Faza VI : XVIII w. – barkowa przebudowa przedzamcza na cele reprezentacyjne – budowa pałacu biskupiego w miejscu dotychczasowych obiektów gospodarczych w skrzydle wschodnim, przebudowa skrzydła zachodniego na cele gospodarcze. Gotycką wieżę obronną przebudowano na wieżę zegarową.

Faza VII: XIX w. – niwelacja wieży do poziomu skrzydła południowego.

Przedzamcze skalda się obecnie z: dawnych budynków mieszkalnych, wieży oraz przejazdu bramnego w skrzydle południowym, pałacu biskupa Grabowskiego w skrzydle wschodnim, magazynu solnego w skrzydle zachodnim oraz muru kurtynowego od północy. W narożniku pd-wsch znajduje się baszta okrągła, w narożniku pd-zach. relikty baszty fortyfikującej przejazd na przedzamcze. W latach 2008-2011 przedzamcze zaadaptowano na cele hotelowe.

Bibliografia:

Domańska H., Baszta narożna przedzamcza w Lidzbarku Warmińskim, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 1968, t.13, z.4., s. 359-372.

Herrmann R., Nowe spojrzenie na przedzamcze w  Lidzbarku Warmińskim. Wstępne wyniki badań archeologicznych  [w:] Dni Dziedzictwa Warmii – VIII: Skarby Warmii, Lidzbark Warmiński 2009, s. 63-91.

Sikorski J., Zamek lidzbarski i rezydencja biskupia [w:] Dziedzictwo Warmii IV: Lidzbark Warmiński 1308-2008, red. S. Achremczyk, Olsztyn 2008, s. 24-32.

Skarżyńska-Wawrykiewicz M., Wawrykiewicz L., Rola badań architektonicznych prowadzonych w zabytkach na przykładzie adaptacji przedzamcza w Lidzbarku Warmińskim, „Wiadomości Konserwatorskie”, 2011, s. 7-42.

Wańkowska-Sobiesiak J., Zespół zamkowy w Lidzbarku Warmińskim. Zabudowa przedzamcza, „Rocznik Warmińsko-Mazurski”, 2010, t.3, s. 190-239.