- Odsłony fototeki: 5802272
- Wszystkie zdjęcia: 26258
Durham cathedral
Katedra pw. Jezusa Chrystusa, NMP i św. Kutberta, 1093-1133.
Pierwsza budowla murowana stała w końcu X wieku; zasadniczy zrąb obecnego kościoła w Norman style wzniesiono z piaskowca w l. 1093-1133. Była to największa podówczas budowla w Anglii, fabrica ecclesiae zatrudniała przeszło 200 osób. Zasadniczą rolę dla wzniesienia nowej budowli w miejsce anglosaskiej poprzedniczki odegrał biskup Wilhelm z Calais (1081-1096); jego śmiały zamysł kontynuował bp Ranulf Flambard (1099-1128). Kamień węgielny położono w 1093 r. po uprzedniej rozbiórce kościoła z czasów anglosaskich. W 1104 r. relikwie Kutberta zostały przeniesione do relikwiarza za ołtarzem głównym.
Wieże zachodnie budowane w XII wieku ukończono w XIII stuleciu; narteks powstał w końcu XII w. Do późniejszych przekształceń należy ekranowe przęsło wschodnie w Early English Gothic przybudowane do obejścia w l. 1242-1280 oraz wieża na skrzyżowaniu naw (66 m wys., która stanęła w końcu XV wieku jako najpóźniejszy element średniowieczny i nosi cechy Perpendicular style.
Mimo późniejszych przybudówek katedra w Durham jest jednym z najlepiej zachowanych i najmniej naruszonych późniejszymi zmianami budowli Norman style w Anglii i ma wszystkie cechy reprezentatywne stylu: jest to przysadzista, ciężka budowla o wydłużonym korpusie, z dwunawowym transeptem i graniastą wieżą na skrzyżowaniu naw. Długie 3-nawowe prezbiterium było pierwotnie zamknięte apsydą. Typowy dla Norman style jest podziała ściany międzynawowej na 3 kondygnacje: masywne arkady, empory i niską strefę okien z kolumnowym gankiem, charakterystycznym dla kościołów Normandii. W przyziemiu zastosowano alternację podpór, masywne kolumny o rzeźbionych trzonach (zdobionych kratownicami, kanelurami, spiralą, układami zygzaków) należą do charakterystycznych rysów tej budowli. Z detali Norman style zwracają uwagę niskie głowice fałdowane, konsole-maski i archiwolty zdobione zygzakami lub meandrem. Katedra w Durham jest też najstarszym przykładem zastosowania czterodzielnego sklepienia krzyżowo-żebrowego o zaostrzonych łukach. Żebra sklepienne pokryte są normańskim zygzakiem. Wnętrze kościoła było pierwotnie bogato polichromowane, z tej dekoracji przetrwały zaledwie relikty.
W 1986 roku założenie katedralne zostało wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO>> https://whc.unesco.org/en/list/370
- Zob. D. Pocock, M. Thurlby, D. Park, I. Curry, Durham Cathedral. An Architectural Appreciation, Durham 2018.
- Strona domowa katedry: https://www.durhamcathedral.co.uk/